Również w Księdze Powtórzonego Prawa miłość Boża jest niepojęta. Znajdujemy tam pytanie, dlaczego Pan wybrał właśnie naród Izraela. Nie było to skutkiem tego, że Izrael był tak liczny. Odpowiedź może mieć tylko równie irracjonalny charakter, jak sama miłość: "...ponieważ Pan was umiłował" (Pwt 7,8; por. 23,6). Umiłował On już ojców i dlatego wybrał ich potomstwo (Pwt 4,37-38; 10,14-15). Miłość ma niewiele wspólnego z argumentami rozumowymi. Pan po prostu kocha swój lud – a także obcych (Pwt 10,18) – "dobrowolnie, sam z siebie, z własnej woli" [10].

 

Możemy stwierdzić, że gorąca miłość Pana do swojego ludu jest często porównywana do miłości małżeńskiej, a niekiedy – do rodzicielskiej. Prorocy i teolodzy Księgi Powtórzonego Prawa wyraźnie nie potrafią inaczej "wyjaśnić", dlaczego Pan zwrócił się akurat do ludu Izraela. "Przyczyna leży w miłości Boga jako suwerennej i nie dajacej się sprowadzić do czegokolwiek innego decyzji woli" [11]. Dla Ozeasza, Jeremiasza i Ezechiela oraz dla ich uczniów dzięki temu powstała równocześnie możliwość uwydatnienia niezrozumiałej niewierności Izraela.

 

Ale miłość nie zawsze skierowana jest do całego Izraela. Niekiedy i względnie późno mówi się o miłości Pana do pojedynczych osób. Wyraźnie łaski tej doświadcza tylko Salomon (2Sm 12,24) i Cyrus (Iz 48,14). Wszystko to pasuje do dawnego myślenia Wschodu: król jest osobą umiłowaną przez Boga [12]. Niekiedy słyszymy również, że Pan kocha określone grupy w Izraelu: sprawiedliwych (Ps 146,8; por. Ps 97,10) lub tych, którzy miłują prawość (Prz 15,9). Nie znaczy to jednak, że ludzie ci zostaną ustrzeżeni od wszelkiego nieszczęścia. Nawiązując do przypowieści o wychowaniu (Prz 13,24), myśl ta przyjmuje formę: "Bowiem karci Pan, kogo miłuje, jak ojciec syna, którego lubi" (Prz 3,12). U Deutero-Izajasza miłość Boża wykracza już poza Izrael (Iz 48,14), a w deuterokanonicznej Księdze Mądrości Salomona obejmuje już całe stworzenie: "Miłujesz bowiem wszystkie stworzenia, niczym się nie brzydzisz, co uczyniłeś" (Mdr 11,24).

 

 

Wezwanie do kochania Boga po raz pierwszy spotykamy w Księdze Powtórzonego Prawa (10,12; 11,1). Najważniejsze przykazanie brzmi: "Słuchaj Izraelu! Pan jest naszym Bogiem, Bogiem jedynym. Będziesz miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił" (Pwt 6, 4.5). Czy jednak miłość można nakazać, zarządzić, wymóc?

 

Już samo wezwanie do miłowania Boga wskazuje, że miłość nie jest tutaj pojmowana jako "decyzja uwarunkowana tylko emocjami" [13]. Potwierdza to jeszcze kontekst: Izrael powinien Boga nie tylko kochać, ale i Jego się bać (Pwt 10,12) oraz Jemu służyć (Pwt 10,12; 11,13). Miłość ta stara się o to, by przestrzegać (Pwt 11,1; 11,22) i wypełniać (Pwt 5,10; 30,16) przykazania[14], chodzić drogami Pana (Pwt 19,9) i słuchać Jego głosu (Pwt 30,20), a nie głosu fałszywych proroków (Pwt 13,4). Zatem miłość do Boga nie jest czymś abstrakcyjnym, lecz wyraża się w wypełnianiu przykazań [15]. Miłość staje się "najbardziej wewnętrznym motywem wypełniania Bożego prawa" [16].

 

Przykazanie miłości Boga w sposób wyraźny nie pochodzi od miłości małżeńskiej albo rodzicielskiej. Stoi raczej za nim "dyplomatyczna terminologia starożytnego Wschodu" [17]. Miłość oznacza "wierność i lojalność wobec partnerów przymierza albo względem króla" [18]. W listach z El-Amarna znajdujemy np. nakaz kochania faraona przez wasali [19].

 

Oczywiście nie możemy oddzielić miłości Boga do Jego ludu od miłości do Boga. Jeżli Izrael strzeże poleceń, praw i nakazów, wówczas odpowiada na tę miłość, która stoi za wybraniem przez Pana (Pwt 7,6-11). Bóg działa jako pierwszy. Na początku znajduje się Jego miłość. On sam dokonuje obrzezania serc Izraelitów (Pwt 30,6), aby mogli oni kochać Boga (Pwt 30,6). Miłość do Boga jest darem Bożym. Oczywiście miłość Boga oraz wypełnianie Jego przykazań tak ściśle należą do siebie, że realizacja norm Prawa staje się warunkiem miłości i błogosławieństwa Bożego (Pwt 7,12-13). "Posłuszeństwo – jako odpowiedź na miłość i wierność Jahwe – ponownie prowokuje łaskę wierności i miłości tegoż Boga" [20].