DRUKUJ
Ks. Andrzej Orczykowski SChr
Priorytety apostolskie instytutów życia konsekrowanego w Polsce
Skoro formacja ciągła jest ogólnym procesem odnowy i rozwoju obejmującym całą osobę zakonnika i całość instytutu, to przełożeni są odpowiedzialni za każdego członka swojej wspólnoty oraz za życie wspólnoty jako całości, tak; aby instytuty tworzyły środowisko przyjazne rozwojowi życia duchowego i braterskiej miłości, sprzyjające apostolskiej skuteczności działań każdego członka oraz każdego dzieła apostolskiego; aby troszczyły się o jakość życia zakonnego i ducha współpracy między różnymi formami posługi Kościołowi. Troska o wspólnotę przynosi wymierne skutki apostolskie, niesie dojrzałą odpowiedź na dar powołania oraz posiada walor apostolstwa sprzyjającego budzeniu nowych powołań(35). Bez gruntownej formacji, urobienia zakonników nie ma oddziaływania na otoczenie, a tym samym ich apostolstwo staje się mało skuteczne, bowiem zrozumienie idei apostolstwa i różnych form apostołowania należy do głównych zadań formacji. W ramach formacji powinno się szukać odpowiedniego dostosowania metod i celów pracy apostolskiej do aktualnych potrzeb Kościoła i społeczeństwa przy jednoczesnym dochowaniu wierności charyzmatowi założycieli oraz tradycjom później ukształtowanym, co ma prowadzić do odkrywania znaków czasu i nowych wyzwań(36).
ks. Andrzej Orczykowski SChr
***
Przypisy:
1 W Polsce jest ich ok. 31 tys.: 22,3 tys. zakonnic (w tym 1,4 tys. klauzurowych), 7,5 tys. zakonników (w tym 6,2 tys. księży zakonnych i ok.1,3 tys. braci) oraz ok. 1,1 tys. świeckich konsekrowanych. Ponadto 5,6 tys. polskich zakonników pracuje poza granicami Polski. Na liczbę tę składa się 2,2 tys. polskich sióstr posługujących za granicą: 524 na misjach, 461 w krajach dawnego Związku Radzieckiego, a ok. 1,3 tys. w innych krajach. Za granicą pracuje także 3,4 tys. polskich zakonników, w tym 663 na Wschodzie, w krajach dawnego bloku komunistycznego. W Polsce działa 100 żeńskich zgromadzeń zakonnych (tzw. czynnych, czyli prowadzących różne dzieła apostolskie) oraz 14 zakonów klauzurowych. Natomiast męskich zakonów i zgromadzeń jest 56. Ponadto w Polsce są 33 instytuty świeckie, zarówno powstałe w Polsce, jak też zagraniczne. Wyższe przełożone zgromadzeń żeńskich współpracują w ramach Konferencji Wyższych Przełożonych Zgromadzeń Żeńskich, zaś zgromadzenia męskie w analogicznej – Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich. Przełożone zakonów kontemplacyjnych tworzą Konferencję Wyższych Przełożonych Żeńskich Klasztorów Kontemplacyjnych, natomiast odpowiedzialne generalne instytutów świeckich tworzą Krajową Konferencję Instytutów Świeckich, zob. www.b16.pl/program/541,konsekrowani.html
2 Konferencja Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich, Konferencja Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych, Idziemy naprzód z nadzieją. Życie konsekrowane w Polsce na początku nowego tysiąclecia (odtąd: INZN), Kraków 2003.
3 Por. P. Chmieliński, Idziemy naprzód z nadzieją. Rozmowa z ks. Czesławem Parzyszkiem SAC, Przewodniczącym Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce, „Życie Konsekrowane” (odtąd: ŻK) 4(42)2003, s. 91.
4 Joannes Paulus II, Adhortatio Apostolica Postsynodalis, De vita consacrata eiusque missione in Ecclesia ac mundo „Vita consecrata” (odtąd: VC), „Acta Apostolicae Sedis. Commentarium officiale” (odtąd : AAS) 88 (1996), 377-486, n. 37.
5 INZN, s. 78.
6 Por. VC, 72.
7 Kapłaństwo i życie konsekrowane jako wspólnota życia i posługi z Chrystusem w: II Polski Synod Plenarny (1991-1999), Pallottinum 2001, nr 21.
8 Codex Iuris Canonici auctoritatae Joannis Pauli PP. II promulgatus (odtad: CIC), AAS 75 (1983), pars II, 1-318 can. 675 § 2.
9 Por. VC, 6.
10 S. Urbański, Mistyka życia konsekrowanego w: A. Nowak (red.), „Vita consecrata”. Tekst i komentarze, Lublin 1999, s. 371.
11 Por. VC, 103.
12 INZN, s. 78.
13 Por. J. F. Castano, Il contesto ecclesiale della vita consacrata w: Autori vari, Il nuovo Diritto dei Religiosi, Roma 1984, p. 50.
14 CIC, can. 673.
15 A. Orczykowski, Profesja w: Encyklopedia religii PWN, Warszawa 2003, t. 8, s. 263.
16 CIC, can. 674.
17 CIC, can. 675 § 1.
18 J. Tupikowski, Zarys antropologii konsekracji, ŻK 1(39)2003, s. 98.
19 INZN, s. 79.
20 B. W. Zubert, Sens i zadania wspólnoty zakonnej, ŻK 4-5(3)94, s. 5.
21 CIC, can. 602.
22 V. Dammertz, La nuova figura del superiore w: Autori vari, Il nuovo Diritto dei Religiosi, Roma 1984, p. 148.
23 INZN, ss. 79-80.
24 Por. VC, 87.
25 J. Beyer, Il diritto della vita consacrata, Milano 1989, p. 308.
26 CIC, can. 653.
27 INZN, s. 80.
28 S. M. Pasini, Vita consacrata e consigli evangelici. Il concetto teologico-giuridico di „Vita Consacrata”, „Commentarium pro Religiosis et Missionariis” 77 (1996), pp. 162-163.
29 VC, 48.
30 VC, 109.
31 VC, 65.
32 INZN, s. 80-81.
33 VC, 68.
34 CIC, can. 661.
35 INZN, s. 81.
36 A. Orczykowski, Formacja permanentna w aktualnym prawodawstwie Kościoła łacińskiego, „Głos Towarzystwa Chrystusowego” 2/2005, s. 31.