Aby przybliżyć pasterzy Kościoła do wiernych i usprawnić skuteczne pełnienie misji, wprowadzono 20 lat temu nowy podział administracyjny struktur kościelnych w Polsce.

Ogłoszona 25 marca 1992 roku bulla papieska „Totus Tuus Poloniae populus” utworzyła 13 nowych diecezji. Jan Paweł II nadał nową strukturę 5 prowincjom kościelnym i ustanowił osiem nowych metropolii, a diecezja łódzka została arcybiskupstwem podległym bezpośrednio papieżowi. Bulla papieska rozwiązywała unię personalną „ad personam” Gniezna z Warszawą, znosiła też unię zwaną „aeque principaliter” Gniezna z Poznaniem. Postanawiała też, że godność prymasa Polski pozostanie związana z historycznym dziedzictwem Gniezna i relikwiami św. Wojciecha. „Organizacja ta ma na celu pełniejsze dostosowanie misji Kościoła – czyli wszechstronnie pojętej ewangelizacji – do warunków i wymagań, jakie stawiają czasy, w których żyjemy, i w których wypadnie żyć następnym pokoleniom na naszej ojczystej ziemi” – pisał w liście do Kościoła w Polsce Jan Paweł II.

Biskupi polscy, zapowiadając nową organizację administracji kościelnej, podkreślili, że jest to przede wszystkim wypełnienie postanowień Soboru Watykańskiego II. Ze względu na nieprzychylność systemu komunistycznego kanonicznie niepełne były zmiany wprowadzone w związku z przesunięciem granic Polski po II wojnie światowej. Utrudniona była regulacja związana z reorganizacją w 1972 r. , kiedy utworzono diecezje na Ziemiach Zachodnich i Północnych. „Obecne czasy sprzyjają temu, aby podzielić duże diecezje, a niektóre miasta w bogatej tradycji kościelnej podnieść do godności stolic biskupich lub metropolii” – wyjaśniali biskupi w liście pasterskim. Wyrazili też przekonanie, że nowy podział diecezji będzie służył nowej ewangelizacji i duchowemu odrodzeniu religijno-moralnemu narodu.

Z nowym podziałem biskupi zapoznali się w Gnieźnie w przeddzień ogłoszenia bulli papieskiej. 25 marca 1992 r. w sali plenarnej Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski ogłoszono nominacje dla nowych biskupów.

Jubileusze 20-lecia powstania będą świętowane w poszczególnych diecezjach. W diecezji warszawsko-praskiej abp Henryk Hoser będzie przewodniczył Mszy św. w sobotę 24 marca w bazylice katedralnej św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika o godzinie 11.00. Będzie to okazja również do dziękczynienia za 30-lecie posługi biskupiej pierwszego ordynariusza diecezji bp. Kazimierza Romaniuka oraz 25-lecie konsekracji jej wieloletniego sufragana, obecnie biskupa seniora Stanisława Kędziory.

Również 24 marca odbędą się jubileuszowe uroczystości w diecezji bielsko-żywieckiej. Na godz. 9.00 zaplanowano Mszę św. w katedrze św. Mikołaja w Bielsku-Białej, później odbędzie się sesja w Bielskim Centrum Kultury. Przewidziano m.in. wykład bp. Piotra Gregera „Święci naszej ziemi w nauczaniu Biskupa Bielsko-Żywieckiego” oraz ks. prof. dra hab. Edwarda Stańka „Dynamizm wiary. W Roku Wiary”.

W diecezji legnickiej jubileusz 20-lecia istnienia będzie połączony z uroczystością zamknięcia I Synodu Diecezji Legnickiej. W sobotę 24 marca ostatnia sesja plenarna odbędzie się w kościele św. Jana Chrzciciela, a po jej zakończeniu, o godz. 11.45, wyruszy procesja ze świecami do katedry. W tym czasie w całej diecezji będą biły dzwony. Świece synodalne będą zapalane podczas liturgii w kościołach parafialnych również 25 marca – w dokładną datę 20. rocznicy erygowania diecezji legnickiej oraz w poniedziałek 26 marca – w uroczystość Zwiastowania Pańskiego.

Uroczystości dwudziestolecia powołania do życia diecezji sosnowieckiej odbędą się z udziałem nuncjusza apostolskiego w Polsce abp. Celestino Migliore 25 marca. Rozpoczną one peregrynację po diecezji obrazu Miłosierdzia Bożego i relikwii krwi bł. Jana Pawła II.

Także w katedrze gnieźnieńskiej w niedzielę, 25 marca, o godzinie 12.00 sprawowana będzie uroczysta Msza św. dziękczynna. Eucharystii w 20. rocznicę ogłoszenia bulli papieża Jana Pawła II przewodniczyć będzie prymas Polski abp Józef Kowalczyk, a homilię wygłosi bp Bogdan Wojtuś. Na mocy tego dokumentu rozwiązana została istniejąca od 1946 r. unia personalna arcybiskupstwa gnieźnieńskiego i warszawskiego. Nowym arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim mianowany został dotychczasowy biskup włocławski Henryk Muszyński, który był pierwszym po 173 latach ordynariuszem gnieźnieńskim na stałe rezydującym w Gnieźnie.

Ogólnopolskie dziękczynienie w 20. rocznicę ustanowienia nowych struktur diecezjalnych w Polsce będzie miało miejsce podczas uroczystości odpustowej ku czci św. Wojciecha w Gnieźnie, 28 i 29 kwietnia. Będzie to także okazja do dziękczynienia z okazji złotego jubileuszu kapłaństwa abp. Józefa Kowalczyka, prymasa Polski.