Wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych nie obowiązuje w te piątki, w które wypada uroczystość, a więc Boże Narodzenie, Objawienie Pańskie, Najświętszego Serca Jezusowego czy Wszystkich Świętych. A w piątki wypadające w tzw. oktawie Bożego Narodzenia lub Wielkanocy? – W Kościele przyjęto świętować wielkie uroczystości nie tylko jednego dnia, ale stwarzając taką możliwość przez siedem następujących po głównej uroczystości dni. Tak więc osiem dni (oktawę) obchodzi się jak jedną uroczystość. Stąd w piątek przypadający w oktawie święta nie może obowiązywać post. Ta sytuacja dotyczy obecnie tylko Wielkanocy, jako najważniejszego dla chrześcijanina święta. Dni oktawy Bożego Narodzenia nie są uroczystościami i dlatego przypadający w tej oktawie piątek jest dniem pokutnym, jak każdy inny dzień śmierci Zbawiciela na krzyżu – wyjaśnia ks. Franciszek Longchamps de Bérier. Nawet jeśli jest to tzw. drugi dzień Bożego Narodzenia.

 

Od ustawodawstwa kościelnego 

nie należy dyspensować 

bez słusznej i racjonalnej przyczyny. KPK 90 §1

 

Poważny problem jest z uroczystością św. Józefa i Zwiastowania Pańskiego. Pierwsza zawsze, a druga zazwyczaj przypada w okresie Wielkiego Postu. Czy to znaczy, że w te dni można urządzać wesela? Bo co do udzielania ślubu jako sakramentu nie ma chyba żadnych przeciwwskazań. – Okresami pokuty są wszystkie piątki i Wielki Post. Wtedy też obowiązuje zakaz uczestnictwa w zabawach. Spróbujmy więc raczej zrozumieć ducha tego czasu. Czy świętowanie w tym czasie pomagałoby w przeżywaniu wielkopostnego przygotowania do Wielkiej Nocy? – pyta ks. Franciszek Longchamps de Bérier. – Starajmy się raczej pamiętać o krzyżu i męce Pana Jezusa, co wszelka wstrzemięźliwość nam ułatwia. 

 

W uzasadnionych przypadkach można starać się o dyspensę od piątkowej wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych. Jeśli nie ma możliwości zachowania postu, wtedy można zwrócić się o dyspensę do proboszcza swojej parafii. Jeśli taka dyspensa zostanie udzielona, to może zostać zamieniona na inną formę pokuty: modlitwę, jałmużnę, złożenie ofiary na rzecz ubogich czy inne formy, jak dobre uczynki. 

 

raktyka, zależnie od proboszcza, bywa różna. – Nie udzielam dyspensy na urządzanie w piątki imienin, dyskotek i studniówek – mówi ks. prałat dr Krzysztof Kosk, proboszcz parafii św. Zygmunta w Warszawie. – Odradzam też wyprawiania osiemnastek w Wielkim Poście. Można je przecież przenieść na inny termin. Osoba, która wchodzi w dorosłe życie, ma okazję zamanifestować, kim jest dla niej Jezus Chrystus. W czasach rozchwiania wartości i liberalizmu trzeba się jasno określić i pokazać, jakie są dla mnie podstawowe wartości. Niektórzy mówią, że „żałobę nosi się w sercu, i Chrystusa też”, ale człowiek jest jednością cielesno-duchową. Proszę zobaczyć, ile człowiek jest w stanie znieść, kiedy chodzi o dietę: by przeżyć dzień, wystarcza mu butelka wody i marchewka na lunch. 

 

 

Coraz częstszym zjawiskiem stają się ostatnio śluby w piątek. – W wyjątkowych sytuacjach, gdy poważne przyczyny skłaniają do zorganizowania uroczystości ślubnej i przyjęcia weselnego w piątek, kuria może udzielić narzeczonym i wszystkim uczestnikom uroczystości dyspensy od postu piątkowego. Po jej uzyskaniu, post piątkowy ma być zastąpiony inną formą pokuty, np. modlitwą, jałmużną czy jeszcze inną, wskazaną w udzielonej dyspensie. Taką praktykę stosuje się w naszej diecezji – mówi ks. Dariusz Szczepaniuk. 

 

To, czy parafianie będą występować o błogosławienie ślubu w piątki, w dużej mierze zależy od ich proboszcza. 

 

– Obowiązkiem duszpasterzy jest przypominanie wiernym o pokutnym charakterze każdego piątku i o obowiązywaniu wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych oraz powstrzymaniu się od hucznych zabaw. Taki post obowiązuje katolików we wszystkie piątki roku poza przypadającymi wtedy uroczystościami – przypomina ks. Dariusz Szczepaniuk. 

 

– Zdecydowaliśmy w gronie naszego dekanatu, że w parafii ślub w piątki udzielany będzie w wyjątkowych sytuacjach. Na przykład kiedy ktoś pochodzi z bardzo ubogiej rodziny i rzeczywiście na wynajęcie sali w inny dzień niż w piątek nie będzie go stać. Także kiedy środowisko gości weselnych nie czuje się w ogóle związane z Kościołem. Chodzi tutaj o uniknięcie zgorszenia – mówi ks. Tadeusz Aleksandrowicz, proboszcz parafii Opatrzności Bożej w Warszawie. W parafii św. Marka na Targówku w piątki w ogóle nie ma ślubów. – Nie błogosławię w piątki narzeczonych. Przychodzą czasem i proszą. Nigdy nie mówię, że wystąpię w tej sprawie do ordynariusza – opowiada proboszcz ks. dr Wacław Madej, wykładowca teologii moralnej. – Zaczyna się od jedzenia mięsa w piątek, potem organizowania dyskotek, a dalej przyjęć weselnych. Wchodzenie w kolejne etapy powoduje, że z piątkowego charakteru dnia i z tej formy miłości, jaką obdarzył nas Bóg, w naszej mentalności nic nie zostaje – podkreśla.