To oświadczenie nie pozostawia cienia wątpliwości co do oceny in vitro – Kościół nie akceptuje tej metody. Uzasadnia to stanowisko nie tylko argumentami religijnymi, ale również rozumowymi i medycznymi. Eksperci wskazują alternatywne w stosunku do in vitro rozwiązania, które leczą niepłodność.

Trzy typy argumentów: religijne, z prawa naturalnego i biologiczno-medyczne

Sprzeciw Kościoła katolickiego wobec metody in vitro wynika najpierw z wiary chrześcijańskiej. W trakcie procedur zapłodnienia pozaustrojowego dochodzi do naruszenia godności człowieka. Poczęcie człowieka następuje na drodze eksperymentalnej procedury technicznej i nosi znamiona „produkcji ludzi”.

Każda istota ludzka ma prawo do życia. Dlatego niedopuszczalne moralnie są selekcja, mrożenie i zabijanie ludzkich zarodków. Pogląd, że życie człowieka zaczyna się od poczęcia jest racjonalnym stanowiskiem naukowym, a nie religijnym.

Metody in vitro są niebezpieczne dla matki i dziecka – mówią o tym przesłanki natury biologicznej i medycznej. Z badań w USA i Australii, gdzie metody in vitro są stosowane od dłuższego czasu, wynika, że dzieci „z probówki” kilkakrotnie częściej cierpią na wady wrodzone, powikłania i choroby genetyczne. U kobiet często dochodzi do powikłań prowadzących do zaburzeń czynności wątroby, nowotworów i zakrzepic.

Złożone sprawy – prostym językiem

Eksperci Episkopatu zadbali o jasny, prosty język dokumentu. Swoje stanowisko w sprawie in vitro zilustrowali przykładami i danymi statystycznymi. Oświadczenie jest obszerniejsze niż dokument wydany 22 grudnia 2008 r. i rozwija myśli w nim zawarte. Stanowisko przygotowane przez Zespół Ekspertów KEP ds. Bioetycznych zostało ustalone z Prezydium KEP, co podnosi rangę dokumentu.

Eksperci zaznaczają, że – mimo sprzeciwu wobec procedury in vitro – dzieci, które urodziły się wskutek zapłodnienia pozaustrojowego, należy przyjąć z miłością i szacunkiem – przysługuje im bowiem pełna godność, jak każdej osobie ludzkiej.

Oświadczenie podkreśla, że dzieci rodzą się tylko z 5-10% zarodków wyprodukowanych metodami in vitro, reszta istot ludzkich jest skazana na zagładę. Świadomość tego faktu powoduje syndrom in vitro – oprócz rodziców może on dotknąć w przyszłości i samo dziecko, gdy dowie się, że jego urodzenie odbyło się kosztem śmierci rodzeństwa w stadium embrionalnym.

Dokument zwraca uwagę, że istnieją alternatywne do in vitro metody. Jedną z dróg jest leczenie niepłodności. Przynosi ono coraz lepsze wyniki, przywraca zdrowie i umożliwia naturalne poczęcie dziecka. Jeśli 20% małżeństw w Polsce jest dotkniętych niepłodnością, należy poważnie zastanowić się nad ustaleniem przyczyn takiego stanu rzeczy.

Kościół prosi też małżonków, by odważyli się pokochać i zaadoptować wychowanków z domu dziecka.

Parlamentarzyści wobec in vitro

W Sejmie zostało złożonych kilka projektów ustaw dotyczących in vitro. Zgodny ze stanowiskiem Kościoła jest całkowity zakaz tej metody. Gdyby jednak takie rozwiązanie prawne zostało odrzucone, posłowie, którzy kierują się nauczaniem Kościoła katolickiego, nie powinni zostać bezczynnymi. Winni podjąć starania, by przyjęte zostały regulacje maksymalnie ograniczające szkodliwe aspekty proponowanych ustaw.

Oświadczenie Zespołu Ekspertów KEP ds. Bioetycznych zostało wydane 24 marca, w przeddzień Dnia Świętości Życia i w dniu Narodowego Dnia Życia. Wstępna wersja dokumentu została przedstawiona biskupom podczas zebrania plenarnego na początku marca.

Pracom Zespołu Ekspertów KEP ds. Bioetycznych przewodniczący abp Henryk Hoser, biskup warszawsko-praski, który jest z wykształcenia lekarzem. Członkami Zespołu są: dr Maciej Barczentewicz, ks. prof. Wojciech Bołoz, prof. dr hab. Zbigniew Chłap, ks. dr Zdzisław Jancewicz, dr Piotr Klimas, dr Michał Królikowski, ks. dr hab. Franciszek Longchamps de Bérier, ks. prof. dr hab. Piotr Morciniec, prof. Tadeusz Smyczyński i bp Józef Wróbel, specjalista w dziedzinie bioetyki.