Tegoroczna Jałmużna Wielkopostna, ekumeniczna akcja Kościołów chrześcijańskich, zwraca uwagę na los osób starszych. Nie ogranicza się jednak do pomocy materialnej, ale do aktywizacji i budowania poczucia własnej wartości tych, którzy nie radzą sobie w starości i osamotnieniu.

Szacuje się, że wkrótce co czwarty Polak będzie w wieku powyżej 60 lat. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego: wśród osób w wieku co najmniej 65 lat – dziewiętnastu na stu mieszkańców Unii Europejskiej żyło w sferze ubóstwa. W Polsce, wśród osób starszych, dochody poniżej granicy ubóstwa miało 12% osób. Jest to nadal jeden z najniższych wskaźników ryzyka ubóstwa dla tej grupy wiekowej w Unii Europejskiej, chociaż w porównaniu z wynikami badania z roku 2007 odnotowano 4-punktowy wzrost wskaźnika zagrożenia ubóstwem dla tej grupy osób.

Chrześcijanie mają być głosem ubogich: upominać się o poszanowanie ich godności i respektowanie należnych im praw. – Zdajemy sobie sprawę z tego, że nie wystarczy zaspokajanie bieżących potrzeb materialnych, niesienie ulgi w cierpieniu lub niedostatku, ale trzeba wspierać ubogich w ich wysiłkach nad zmianą stanu, w jakim się znajdują. Chodzi o stwarzanie perspektyw i dawanie szans rozwoju, wydźwignięcia się z ubóstwa i „stanięcia na własnych nogach”. Dlatego Kościół popiera rozwój oświaty i przedsiębiorczości – tłumaczy ks. Zbigniew Sobolewski, sekretarz generalny Caritas Polska.

Dostrzegając proces szybkiego starzenia się społeczeństwa, Caritas próbuje wychodzić naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom seniorów, podejmując liczne inicjatywy na ich rzecz. Seniorzy objęci są opieką medyczną i rehabilitacyjną w hospicjach stacjonarnych i domowych, zakładach i ośrodkach opiekuńczo-leczniczych. Inną formą wsparcia skierowaną do seniorów są Domy Dziennego Pobytu. Placówki te powstały, by aktywizować ludzi starszych, którzy ze względu na zakończenie pracy zawodowej i dużą ilość wolnego czasu mają niskie poczucie własnej wartości, osamotnienia, nie radzą sobie w starości i osamotnieniu. Z myślą o nich prowadzone są zajęcia komputerowe, teatralne, muzyczne i prace artystyczne, m.in. tkanie gobelinów, robienie witraży czy malowanie na szkle.

Ekumeniczne dzieło Jałmużny Wielkopostnej organizowane jest po raz piąty z ELEOS Kościoła prawosławnego, Diakonią Kościoła ewangelicko-augsburskiego i Diakonią Kościoła ewangelicko-reformowanego. W tym roku diecezjalne Caritas rozprowadziły 1 190 000 skarbonek, które wraz z początkiem Wielkiego Postu trafiły nie tylko do dzieci, ale również do dorosłych. W roku 2010 hasło wielkopostnej akcji brzmi „Bądźmy świadkami miłości”.

Dla chrześcijanina jałmużna nie jest zwyczajnym gestem filantropii, ale ma swój wymiar religijny. Dając jałmużnę naśladujemy dobroć Boga, który pierwszy dostrzega ludzkie potrzeby i zaradza im. Jak przypomniał Benedykt XVI w swej encyklice Deus caritas est: Miłość bliźniego zakorzeniona w miłości Boga jest przede wszystkim powinnością poszczególnego wierzącego, ale jest także zadaniem całej wspólnoty kościelnej, i to na każdym jej poziomie: od wspólnoty lokalnej, przez Kościół partykularny, aż po Kościół powszechny w jego wymiarze globalnym.

W tegorocznym orędziu na Wielki Post Papież pisze o złudzeniu samowystarczalności, które jest konsekwencją grzechu pierworodnego. Zaznacza, że nawrócić się do Chrystusa, wierzyć w Ewangelię oznacza uświadomić sobie i zaakceptować własny brak – brak innych i Boga, potrzebę Jego przebaczenia i Jego przyjaźni. Cnota sprawiedliwości, hebrajskie sedaqah, dla Izraelity oznacza dawanie ubogiemu, co jest równoznaczne z odwzajemnieniem się Bogu, który ulitował się nad nędzą swojego ludu. Właśnie dzięki doświadczeniu miłości i przebaczenia Boga chrześcijanin stara się przyczyniać do kształtowania sprawiedliwych społeczności, w których wszyscy otrzymują to, co konieczne, aby żyć na miarę własnej godności ludzkiej, i w których sprawiedliwość jest ożywiana przez miłość.