Nie dalej jak wczoraj odbierałam kolejne maile z propozycjami „nie do odrzucenia”. Organizacje pozarządowe, które zajmują się bezdomnymi, tworzą nieraz niebotycznie drogie programy, z których nic nie wynika... W ten sposób pieniądze, które mogłyby pomagać bezdomnym, są trawione przez zespoły specjalistów, którzy tak naprawdę niewiele z bezdomnymi mają wspólnego, nie żyją z nimi na co dzień. A na koniec takiego programu najlepiej zrobić konferencję w ekskluzywnym hotelu...

 

 

Jest absolutnie wykluczony! System robi się coraz bardziej szczelny.

 

W Warszawie rodzą się pomysły, aby stworzyć bazę danych, w której każdy bezdomny, zanim zostanie przyjęty do schroniska, będzie musiał wypełnić szczegółową ankietę i podać wszystkie informacje o sobie, łącznie z tym, na co chorował i ile lat siedział w więzieniu. Ta baza miałaby być dostępna dla wszystkich stron zajmujących się bezdomnością. Czyli kiedy przyjdzie do mnie pan Kowalski, to ja sprawdzam w systemie, w ilu schroniskach wcześniej nocował i co narozrabiał, wobec tego, mogę go nie przyjąć. Być może rzeczywiście narozrabiał, ale może u mnie oprzytomnieje…

 

W ten sposób system, który z założenia ma zaoszczędzić pieniądze, w rzeczywistości kosztuje krocie, bo do jego stworzenia, a potem do obsługi trzeba zatrudnić nowych ludzi. To jest paranoja! Niebawem wszelkie działania pomocowe mogą okazać się niemożliwe.

 

Organizacja pozarządowa ma zastępować państwo tam, gdzie ono nie daje sobie rady. Niestety biurokracja, kiedy zaczyna rządzić losem obywateli, staje się rodzajem totalitaryzmu. To powoduje wykluczanie ogromnych rzesz ludzi. Nawet jeżeli założymy, że wszyscy będą mieli minimalne środki do życia, to będą one na tyle małe, że nie pozwolą uczestniczyć w życiu edukacyjnym, kulturalnym, duchowym, ekonomicznym itp. Nie mówię oczywiście o zwykłych kosztach administracyjnych czy o potrzebie rozliczania się, bo to jest konieczne.

 

 

Trzeba sobie powiedzieć jasno, że Polska dopiero od dwudziestu kilku lat może powoli stawać gospodarczo na nogi po koszmarnych zniszczeniach systemowych, jakie pozostawił nam w dziedzictwie PRL. Trudno zatem liczyć na cud. Nie możemy porównywać się do krajów Europy Zachodniej, które swoje bogactwo w dużej mierze budowały na koloniach, jak było to w przypadku Francji, Belgii czy Wielkiej Brytanii. Poza tym kraje te nie były w czasie drugiej wojny światowej tak zniszczone jak Polska i nie pustoszył ich system komunistyczny. Trzeba zatem być obiektywnym i stwierdzić, że nie jesteśmy w stanie szybko dojść do poziomu życia w tych państwach, co nie oznacza, że i one nie borykają się ze swoimi problemami. Na przykład z Francji z powodu wysokiego bezrobocia wyjechało milion osiemset tysięcy młodych ludzi. Nie jest to jednak tak głęboki kryzys jak u nas.

 

Tak więc nasze historyczne uwarunkowania były zupełnie inne, co nie oznacza, że nie można by w tej chwili sprawić, aby wielu naszych współobywateli czy braci w Chrystusie miało szansę na lepsze życie. Oczywiście potrzeba do tego uczciwości i zrobienia miejsca innym, a przede wszystkim przemiany naszego myślenia. Bo co przyniesie płacz nad tym, że wyjechało prawie dwa miliony młodych ludzi, jeśli sami jako pracodawcy nie chcemy płacić godziwie za pracę albo zatrudniamy „na czarno”, albo płacimy podatki w rajach podatkowych czy też tworzymy biurokrację, aby kolejna armia urzędników miała zatrudnienie, co nijak się ma do rzeczywistych potrzeb, a kosztuje państwo ogromne pieniądze. Tak w każdym z nas rodzi się obłuda, bo to prawda, że nie jest dobrze, ale rodzi się pytanie, co ja zrobiłem, aby tak nie było.

 

 

Zaczynałam od domu dla ludzi bezdomnych, pierwszego w Polsce przeznaczonego dla kobiet. Było to w roku 1989. Praktycznie do tego momentu jakakolwiek działalność obywatelska w ramach organizacji była niemożliwa. Owszem we Wrocławiu istniało Towarzystwo Brata Alberta, które posiadało schronisko, ale borykało się z ogromnymi problemami. W czasach komunizmu władze bardzo mu dokuczały. Poza tym zarówno sytuacja ekonomiczna, jak i społeczna była wtedy dramatyczna.

 

Po naszym pierwszym domu dla ludzi bezdomnych powstało jeszcze siedem. Mieliśmy je w Warszawie i podobną placówkę postanowiliśmy otworzyć na wsi. Wiadomo było, że są tam ludzie, którzy z powodu swojego uzależnienia nie pójdą do pracy, nie dostaną też renty ani emerytury, bo są za młodzi albo w życiu za mało pracowali. Ludzie ci nie są w stanie samodzielnie funkcjonować w społeczeństwie, bo albo są lekko upośledzeni, albo uzależnieni od alkoholu, albo nie mają szans na pracę, bo są po pięćdziesiątce...

 

Szybko okazało się, że wokół nas są także inne społeczne potrzeby. Kiedy przychodzili do nas ludzie z kolejnymi problemami, staraliśmy się na te potrzeby odpowiadać. W ten sposób powstały warsztaty pracy, świetlica dla dzieci, przedszkole i fundusz stypendialny...

 

 

…bilet miesięczny na dojazd z wioski do miasta, w którym funkcjonują szkoły średnie, kosztuje około 130 złotych. Są to pieniądze, których w wielu wiejskich rodzinach po prostu nie ma, nie mówiąc już o podręcznikach, ubraniu i innych potrzebach ucznia szkoły średniej... Nasz fundusz pomógł zdobyć wykształcenie średnie i wyższe naprawdę ogromnej rzeszy młodzieży. I nadal pomaga.

 

Myślę, że wszyscy wymienieni i jeszcze bardzo wielu innych. Nie nazwałabym zresztą tego inspiracją, bo to są po prostu moi starsi koledzy i koleżanki... (śmiech). Nie znaczy to jednak, że jestem święta, ale jeśli wierzymy w świętych obcowanie, uznajemy, że są to nasi starsi bracia i siostry, którzy modlą się za nas i towarzyszą nam w drodze do Chrystusa, w miarę jak się z nimi zaprzyjaźnimy. Bo oni taką drogę mają już za sobą.

 

Od zwykłych, prostych gestów miłości. Od tego, żeby podać kawę zmęczonej żonie, która wraca z pracy, zainteresować się własną babcią, posiedzieć z nią, wypić herbatkę i zjeść kawałek ciasta... Od tego, żeby uśmiechnąć się do sąsiadki, powiedzieć: „dzień dobry”, otworzyć jej drzwi w windzie i pomóc wnieść zakupy. Od tego, żeby zobaczyć, że dziecko sąsiadów, które jest koleżanką czy kolegą mojego dziecka, nie pojechało na wycieczkę szkolną i zadać sobie pytanie: dlaczego? Może w domu nie było na to pieniędzy, a my moglibyśmy pomóc...
  

Trzeba zaczynać od bardzo prostych rzeczy. Nie chodzi o rzeczy wielkie. Miłość na co dzień budujemy małymi gestami.  
 

Cezary Sękalski