Biskup diecezjalny może ustalić dla swej diecezji zasady dotyczące udzielania Komunii Świętej pod obiema postaciami. Zasady te obowiązują także w kościołach zakonnych oraz w małych grupach. Miejscowemu biskupowi udziela się też władzy zezwalania na Komunię Świętą pod obiema postaciami, ilekroć uzna to za słuszne kapłan sprawujący pasterską pieczę nad powierzoną mu wspólnotą. Winien być jednak spełniony warunek, aby wierni zostali przedtem należycie pouczeni, by wykluczone było niebezpieczeństwo znieważenia Najświętszego Sakramentu, a sam obrzęd nie okazał się za trudny do wykonania z powodu zbyt dużej liczby uczestników lub z innej przyczyny.

Odnośnie do sposobu udzielania wiernym Komunii Świętej pod obiema postaciami oraz rozszerzenia możliwości jej przyjmowania Konferencje Episkopatów mogą wydać normy wymagające zatwierdzenia przez Stolicę Apostolską".

Warto przypomnieć, że w celu właściwej interpretacji powyższego zapisu Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów opublikowała w swoim organie urzędowym "Notitiae" wyjaśnienia dotyczące udzielania Komunii pod dwiema postaciami (Congregatio de Cultu Divino et Disciplina Sacramentorum. La Comunione sotto le due specie. "Notitiae" 37/2001, pp. 256-258). W przywołanym dokumencie Kongregacji stwierdzono, że normy OWMR nr 283. stanowią wyraźne rozszerzenie dotychczas obowiązującego prawa i dlatego wymagają wyjaśnienia. Jego główne zasady są następujące:

1) Moc prawną zachowują wszystkie przypadki zawarte w prawodawstwie poprzednim i w dotąd promulgowanych księgach liturgicznych, a odnoszących się do różnych możliwości udzielania Komunii pod dwiema postaciami. Zatem w poszczególnych księgach liturgicznych zapisane są zasady dotyczące udzielania Komunii Świętej, np.: podczas obrzędu małżeństwa w czasie Mszy (zgodnie z Obrzędem sakramentu małżeństwa dostosowanym do zwyczajów diecezji polskich, nr 78.) nowożeńcy, a także ich rodzice, świadkowie ślubu i krewni mogą otrzymać Komunię pod dwiema postaciami.

2) Poszczególne przypadki wymienione w punkcie a), b) i c) są sformułowaniami nowymi lub poprawionymi pozwoleń już wcześniej udzielonych.

3) Odtąd biskup diecezjalny ma prawo - którego (zgodnie z kan. 135 §2; 391) nie może delegować - wydawać w swojej diecezji normy prawne dotyczące Komunii pod dwiema postaciami. Każdy biskup diecezjalny może ustalić zasady obowiązujące w jego diecezji, i tak np.: ks. abp Józef Życiński, metropolita lubelski, (Dekretem w sprawie Komunii Świętej pod dwiema postaciami z 10 stycznia 2002 roku, N. 23 Gł/2002) ze względu na szczególny charakter liturgii Mszy Wieczerzy Pańskiej i Wigilii Paschalnej zalecił, aby w te dni Komunia Święta w parafiach i wspólnotach archidiecezji lubelskiej, w których jest więcej niż jeden szafarz Komunii Świętej (zwyczajny lub nadzwyczajny), była udzielona pod dwiema postaciami. Udzielanie Komunii Świętej pod dwiema postaciami w czasie Mszy Wieczerzy Pańskiej i Wigilii Paschalnej zalecił również metropolita katowicki, ks. abp Damian Zimoń (Dekret z 21 grudnia 2004 roku, VAI - 6659/04).

4) Biskup diecezjalny może także upoważnić każdego kapłana jako własnego pasterza wspólnoty do wydania osądu, czy wskazane jest udzielanie Komunii Świętej pod dwiema postaciami, poza przypadkami kiedy nie jest to wskazane. Z tego prawa skorzystali między innymi ks. abp J. Życiński i abp D. Zimoń. We wskazanych wyżej dekretach poszerzyli możliwość udzielania Komunii pod dwiema postaciami i zobowiązali w swoich archidiecezjach wszystkich duszpasterzy do korzystania z możliwości przewidzianych przez prawo powszechne w dopuszczaniu do Komunii Świętej pod dwiema postaciami możliwie najszerszego kręgu wiernych. Mając na uwadze pogłębienie wśród wiernych przeżywania tajemnicy Eucharystii, oprócz sytuacji przewidzianych w art. 283. OWMR zezwolili, aby każdy kapłan przewodniczący liturgii Mszy Świętej, jeżeli po roztropnym rozeznaniu uzna to za wskazane ze względu na dobro duchowe wiernych, po uprzednim ich przygotowaniu, udzielał Komunii Świętej pod dwiema postaciami także w innych okolicznościach. Natomiast ks. abp Alfons Nosol w 2005 roku zatwierdził Statuty Pierwszego Synodu Diecezji Opolskiej, w których czytamy między innymi: "Biskup opolski zezwala na udzielanie Komunii św. pod obiema postaciami, ilekroć uzna to za słuszne proboszcz lub rektor kościoła. Wierni powinni być przedtem należycie pouczeni, aby wykluczone było niebezpieczeństwo znieważenia Najświętszego Sakramentu, a sam obrzęd nie okazał się za trudny do wykonania z powodu zbyt dużej liczby uczestników lub innej przyczyny" (art. 88).

5) Konferencja Episkopatu - na mocy rozstrzygnięcia OWMR nr 283. - posiada możliwość stanowienia prawa w dziedzinie udzielania Komunii pod dwiema postaciami. Konferencja Episkopatu może, jeśli uważa za stosowne, lecz nie ma obowiązku wydawania norm w tej dziedzinie. Normy Konferencji Episkopatu uzyskują moc prawną, jeśli zostaną przyjęte przez Zebranie Plenarne Konferencji większością 2/3 członków posiadających prawo głosu oraz uzyskają recognitio Stolicy Apostolskiej. Biskupi polscy na 331. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski 9 marca 2005 roku przyjęli Wskazania Episkopatu Polski po ogłoszeniu nowego wydania Ogólnego wprowadzenia do Mszału Rzymskiego. Dokument nie zawiera nowego prawa, lecz stanowi przypomnienie zaleceń Kościoła na temat uczestnictwa we Mszy Świętej, głównie z OWMR. Chociaż Konferencja Episkopatu Polski nie ustanowiła nowego prawa w dziedzinie udzielania Komunii pod dwiema postaciami, lecz w art. 39. Wskazań, odwołując się do art. 387. OWMR, stwierdziła, że "biskup diecezjalny powinien określić przepisy dotyczące udzielania Komunii Świętej pod dwiema postaciami na terenie jego diecezji". W konsekwencji nie mamy jednolitego prawa w tym zakresie na terenie całej Polski, lecz przepisy dotyczące całego Kościoła łacińskiego i poszczególnych polskich diecezji.