Obecnie kościelne prawodawstwo wprost nie określa jakiego koloru ma być wino używane do odprawiania Mszy Świętej. Wschód uznaje pierwszeństwo czerwonego wina. Podobnie było w Kościele łacińskim, najprawdopodobniej aż do czasu zaprzestania udzielania Komunii  pod dwiema postaciami tj. ok. XII w. Jednak niektórzy liturgiści (na przykład J.A. Jungmann) twierdzą, że dopiero od XVI w. zaczęto posługiwać się winem białym. Ma to mieć związek z upowszechnieniem się używania puryfikaterza czyli specjalnego ręczniczka do wycierania kielicha, na którym białe wino pozostawia mniej śladów. W Kościołach Wschodnich używa się puryfikaterza w czerwonym kolorze. W czasie wieczerzy paschalnej Żydów obowiązywało używanie wina czerwonego. Ojcowie Kościoła podkreślając symbolikę czerwonego wina przytaczali tekst Izajasza (63, 1) o mężu idącym w szkarłatnych szatach, jako o Chrystusie. Św. Cyprian i św. Ambroży stwierdzają, że nowoochrzczonym przyjmującym Komunię pod dwiema postaciami czerwone wino wyraźniej symbolizuje Krew Chrystusa. Wino jest również symbolem uczty czasów mesjańskich, którą Chrystus rozpoczyna przez wylanie swojej Krwi, Krwi zaślubin nowego Izraela-Koscioła. Wybitny współczesny liturgista ks. B. Nadolski w zapisie Wprowadzenia do Mszału Rzymskiego: „Ze względu na wymowę znaku Komunia Święta nabiera pełniejszego wyrazu, gdy jest przyjmowana pod obiema postaciami. W tej bowiem formie ukazuje się w doskonalszym świetle znak Uczty eucharystycznej i jaśniej wyraża się wola dopełnienia nowego i wiecznego przymierza we Krwi Pana, jaśniej też uwydatnia się związek istniejący pomiędzy ucztą eucharystyczną a ucztą eschatologiczną w królestwie Ojca” (OWMR, n. 281) zauważa sugestię do stosowania czerwonego wina.

 

Przyjmuje się, że Chrystus podczas Ostatniej Wieczerzy podał swoim uczniom wino z odrobiną wody dostosowując się do panującego wówczas u Izraelitów zwyczaju mieszania wina z wodą w rytualnych posiłkach, zaś szczególnie w wieczerzy paschalnej. Kościół od początku swego istnienia podtrzymywał ten zwyczaj, mając na uwadze, że z Chrystusowego boku wypłynęły krew i woda (J 19,34). W średniowieczu obrzędowi mieszania wina z wodą nadawano symboliczne znaczenia. Wino łączy ze sobą wodę tak, jak boska natura Chrystusa połączyła się z Jego ludzką naturą. Bernard z Clairvaux porównał duszę człowieka w zjednoczeniu z Bogiem do kropli wody, która spadła do dużej ilości wina i  zdaje się w nim zanikać, przyjmując smak i kolor wina. Wino wchłania wodę, a Chrystus bierze w siebie nas samych i nasze grzechy. Odwołując się do Apokalipsy gdzie woda oznacza ludy (Ap 17,15), w dolewaniu wody do wina dostrzegano złączenie ludu wiernego z jego Głową-Chrystusem. Obecnie w prawie kościelnym jest mowa o dolewaniu do wina małej ilości wody (KPK, kan. 924 § 1). Warto więc zauważyć, że wystarcza jakakolwiek minimalna ilość wody, natomiast należy czuwać, by nie było jej zbyt dużo. Kanoniści uważają, że jedna trzecia wody na dwie trzecie wina czyni konsekracje wątpliwą co do ważności, natomiast polowa wody na połowę wina czyni konsekracje nieważną.

 

Przez konsekrację dokonuje się przeistoczenie (transsubstantiatio) chleba i wina w Ciało i Krew Chrystusa. Pod konsekrowanymi postaciami chleba i wina jest obecny żywy i chwalebny Chrystus w sposób prawdziwy, rzeczywisty i substancjalny, z Ciałem, Krwią, Duszą i Bóstwem (Por. Sobór Trydencki: DS 1640; 1651. KKK, n. 1413). Dzięki sakramentalnej obecności Chrystusa w każdej z obu postaci Komunia przyjmowana tylko pod postacią chleba pozwala otrzymać cały owoc łaski Eucharystii. Ze względów duszpasterskich ten sposób przyjmowania komunii ustalił się powszechnie w obrządku łacińskim. Ze względu na wymowę znaku Komunia Święta nabiera pełniejszego znaku, gdy jest przyjmowana pod obiema postaciami. Jest to forma zwyczajna przyjmowania komunii w obrządkach wschodnich (KKK, n. 1390). W Kościele łacińskim „Komunii Świętej należy udzielać tylko pod postacią chleba albo, zgodnie z przepisami liturgicznymi, pod obiema postaciami; w wypadku zaś konieczności, także tylko pod postacią wina” (KPK, kan. 925). Przepisy liturgiczne określają zasady przyjmowania Komunii Świętej: pod postacią chleba, pod dwiema postaciami, natomiast w wypadku konieczności można jej udzielić tylko pod postacią wina. Rodzi się zatem pytanie: kiedy zachodzi taka konieczność?

 

Skoro prawodawca kościelny nie wymienia wprost takich sytuacji, należy wnioskować, że konieczność udzielenia Komunii Świętej tylko pod postacią wina istnieje w sytuacji niemożliwości przyjęcia jej pod postacią chleba lub obydwiema postaciami. Komunii Świętej tylko pod postacią wina można udzielić także poza Mszą Świętą, jednak konsekrowane wino należy przenosić w naczyniu zamkniętym, tak, aby całkowicie wykluczyć niebezpieczeństwo rozlania. Udzielanie Komunii tylko pod postacią wina dokonuje się w jeden z trzech możliwych sposobów: przez picie bezpośrednio z kielicha, przy użyciu rurki, za pomocą łyżeczki.

 

Podczas Ostatniej Wieczerzy Chrystus podając Apostołom chleb i wino, zwrócił uwagę na spełnienie się Paschy w Królestwie Bożym. Za każdym razem kiedy Kościół celebruje Eucharystię przypomina sobie tę obietnicę (KKK, n. 1403) z wiarą, że w znaku chleba i wina, przemienionych w Jego Ciało i Jego Krew, Chrystus wędruje razem z nami, jako nasza moc i nasz wiatyk, i czyni nas świadkami nadziei dla wszystkich (Ecclesia de Eucharistia, n. 62).