Najnowszy, VII tom "Pro memoria" z zapiskami kard. Stefana Wyszyńskiego, dotyczącymi roku 1960 jest już w sprzedaży. Wydanie kolejnego tomu było możliwe dzięki współpracy aż 6 podmiotów, w tym Archidiecezji Warszawskiej

Tom VII, który właśnie wszedł na rynek wydawniczy, zawiera prywatne zapiski Prymasa Tysiąclecia z zaledwie jednego roku – 1960. Był to jednak niezwykły rok, stąd materiału źródłowego było tak wiele, że wypełnił całą książkę.

 

– Rok 1960 w życiu Kościoła katolickiego w Polsce stał przede wszystkim pod znakiem dalszego realizowania programu Wielkiej Nowenny, ułożonej przez prymasa Stefana Wyszyńskiego, oraz wzrastającej antykościelnej ofensywy władz Polski „ludowej”. Właśnie w czasie tych dwunastu miesięcy doszło do brzemiennych w skutki wydarzeń w Nowej Hucie, związanych z obroną krzyża przez wiernych (27 kwietnia), tzw. wydarzeń zielonogórskich, czyli obrony domu katolickiego w Zielonej Górze przed likwidacją (30 maja), oraz rozwinięcia przez władze komunistyczne akcji zmierzającej do skompromitowania (i odwołania ze stanowiska) ordynariusza kieleckiego bp. Czesława Kaczmarka – wymienia dr Rafał Łatka z IPN, redaktor prowadzący tomu.

 

Dodaje, że był to też rok, kiedy atmosfera wzajemnych relacji między państwem PRL a Kościołem coraz bardziej się pogarszała. Świadczy o tym choćby spotkanie kard. Wyszyńskiego z Władysławem Gomułką ze stycznia 1960 r., szczegółowo zrelacjonowane przez Prymasa na kartach „Pro memoria” z 1960 r. – Mimo iż w jego trakcie prymas podkreślał: „Mieliśmy wiele odwagi, aby pierwsi szukać wyjścia z nowej sytuacji: katolicyzm i komunizm”, to po spotkaniu kardynał doszedł do wniosku, że o porozumienie z władzami w kwestii praw i wolności Kościoła będzie niezwykle trudno – pisze dr Łatka we wstępie.

 

Promocja wydanego teraz tomu „Pro memoria” odbędzie się jesienią, wspólnie z prezentacją kolejnego – ósmego, nad którym prace dobiegają końca. Już teraz tom ten można kupić w księgarniach IPN w całej Polsce oraz w sklepie IPN online.

 

Zapiski „Pro memoria” kard. Stefana Wyszyńskiego obejmują okres 1948-1981. Zainaugurowana w 2017 r. seria wydawnicza jest pierwszą próbą całościowego i krytycznego wydania zapisek – opatrzonego aparatem naukowym obejmującym wstęp, przypisy oraz indeksy. Wydanie osobistych zapisków Prymasa Tysiąclecia jest wspólnym przedsięwzięciem sześciu podmiotów: Archidiecezji Warszawskiej, Archidiecezji Gnieźnieńskiej, Instytutu Prymasa Wyszyńskiego, Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum Jana Pawła II i Kardynała Wyszyńskiego, dla którego jest to przedsięwzięcie realizowane w ramach centralnego projektu badawczego ,,Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce 1944-1989”.