W sakramencie pojednania grzech osądzany jest z perspektywy przeszłości (żal za grzechy) i wiąże się jednocześnie z postanowieniem poprawy dotyczącym przyszłości. Dlatego przynajmniej niektórzy penitenci odnoszą wrażenie, że sam żal za grzechy jest „łatwiejszy do wypełnienia” od postanowienia poprawy, ponieważ potępienie popełnionego grzechu odnosi się do rzeczywistości przeszłej, dokonanej, której już nie można w żaden sposób zmienić. Natomiast postanowienie poprawy dotyczy przyszłości, której przecież nie da się przewidzieć. 

Jezus czeka na mnie w sakramencie pokuty i pojednania. Chce się ze mną spotkać, jak z Samarytanką. Czeka pośród mojej codzienności, tego, co dzieje się w moim życiu. Daje mi poznać swoją obecność w świecie wokół mnie, w ludziach, których Bóg stawia na mojej drodze, wreszcie przez sakramenty...

W przygotowaniu do sakramentu pokuty żal za grzechy często okazuje się warunkiem najtrudniejszym, a przynajmniej najcięższym do zrealizowania dla współczesnego penitenta. Z pewnością nie jest łatwe uznanie własnych grzechów i żal za nie – wszak kultura współczesna wmawia nam, ludziom XXI wieku, że jesteśmy najgenialniejsi i o wszystkim w swoim życiu mamy prawo decydować według własnego uznania.