W przeddzień swojej męki i śmierci Chrystus ustanowił sakrament Eucharystii. Ofiarował nam chleb z nieba i uczynił z niego pamiątkę siebie samego. „Pan Jezus tej nocy, kiedy został wydany, wziął chleb i dzięki uczyniwszy połamał i rzekł: «To jest Ciało moje za was [wydane]. Czyńcie to na moją pamiątkę!»” (1 Kor 11,23-24).

 

– Każdego dnia prosimy Ojca, aby dawał nam „Chleba naszego powszedniego”. Chleb jest dla człowieka źródłem siły, środkiem podtrzymującym go przy życiu w sposób tak istotny, że brak chleba oznacza brak wszystkiego – mówi ks. prałat Tadeusz Brzeziński, proboszcz parafii katedralnej w Pelplinie. – Dlatego w modlitwie „Ojcze nasz” chleb streszcza wszystkie dobra, które są nam niezbędne, a nawet więcej: jest wyrazem dobra najwyższego ze wszystkich. W sakramencie Eucharystii Chrystus daje nam siebie jako codzienny pokarm.

 

 

Chrześcijaństwo przejęło zwyczaj łamania się i dzielenia chlebem na znak braterstwa i przynależności do wspólnoty. Początkowo chleby ofiarne nie różniły się niczym od tych, jakie spożywano w domach. Dopiero od połowy IX wieku, głównie wśród chrześcijan na Zachodzie, pojawił się inny rodzaj pieczywa – podobny do znanych dziś opłatków. Sporządzano je z najbardziej delikatnej pszennej mąki i czystej wody, wypiekając w metalowych matrycach, z wygrawerowanymi wewnątrz symbolami religijnymi, scenami z życia Chrystusa czy motywami roślinnymi.

 

W średniowieczu opłatki piekli zakonnicy wykorzystując do tego celu mąkę mieloną w specjalnych młynach, z której nie wolno było piec zwykłego chleba. Ubrani byli w alby a przy pracy śpiewali nabożne pieśni. Obecnie wypiekami hostii i opłatków zajmują się po klasztorach siostry zakonne lub wyspecjalizowane zakłady. Choć postęp techniczny przyniósł zmiany w produkcji, zasadą wypieku jest nadal użycie ciasta z najlepszej pszennej mąki i najczystszej wody.

 

 

Umiejętność wypieku chleba sięga czasów tak odległych, że trudno dociec, kto i kiedy po raz pierwszy upiekł na rozgrzanych kamieniach placek ze startych ziaren zbóż. Źródła podają, że chleb znany jest od co najmniej 10-11 tys. lat.
Dziś w naszym kraju wypieka się prawie 200 gatunków chleba, z których najbardziej znane to pszenny, żytni, razowy oraz ten z dodatkiem przeróżnych ziaren. Przeciętny Polak zjada rocznie ok. 120 kg pieczywa. Pod względem spożycia chleba jesteśmy więc w europejskiej czołówce. Trudno się temu dziwić, skoro nasz chleb jest rzeczywiście doskonały i niezwykle różnorodny. Dzięki swoim walorom smakowym i tradycyjnej metodzie wypieku, podbija rynki Europy, USA i Kanady. Zdaniem ekspertów, ma szansę stać się naszym narodowym produktem eksportowym jak węgierskie salami czy włoskie spaghetti.